Archief voor de ‘Filosofie’ Categorie

Slavoj Žižek against tolerance towards religious fundamentalism and political correctness – and pro a Western Leitkultur

Geplaatst: april 3, 2015 in Filosofie, Politiek
0

‘That’s right, and the answer to that cannot be the usual Leftist reactions of tolerance and understanding. No! By doing so, liberalism would undermine itself little by little. We have a right to set limits. We feel too guilty in Europe — our multicultural tolerance is the effluent of a bad conscience, of a guilt complex that could cause Europe to perish. The greatest threat to Europe is its inertia, its retreat into a culture of apathy and general relativism. I am dogmatic in that sense. Freedom cannot be sustained without a certain amount of dogmatism. I don’t want to cast doubt on everything or question everything. Liberal dogmatism is based on what Hegel called moral substance. That’s why I am also against every form of political correctness, which attempts to control something that should be a part of our moral substance with societal or legal bans.’

‘Tolerance is not a solution there. What we need is what the Germans call a Leitkultur, a higher leading culture that regulates the way in which the subcultures interact. Multiculturalism, with its mutual respect for the sensitivities of the others, no longer works when it gets to this “impossible-à-supporter” stage. Devout Muslims find it impossible to tolerate our blasphemous images and our disrespectful humor, which constitute a part of our freedom. But the West, with its liberal practices, also finds forced marriages or the segregation of women, which are a part of Muslim life, to be intolerable. That’s why I, as a Leftist, argue that we need to create our own leading culture.’

http://www.spiegel.de/…/slavoj-zizek-greatest-threat-to-eur…

Advertentie

Is religie noodzakelijk voor moraal?

Geplaatst: april 18, 2014 in Filosofie
Tags:, , , ,
0

Een veel gehoord argument om religie te rechtvaardigen is dat het noodzakelijk zou zijn voor moraal. Dat wil zeggen, zonder religie kunnen mensen geen onderscheid maken tussen goed en kwaad. Het is dan misschien onmogelijk te bewijzen dat God bestaat, maar het geloof maakt ons tot betere wezens, zo is de redenatie. Met andere woorden, religie is een nuttige illusie. In hoeverre is deze bewering juist?

Onlangs vernam ik uit betrouwbare bron dat sommige strenge christenen geen onderdak wilden geven aan Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog, omdat dit tegen de wil van God zou zijn. Met strenge christenen bedoel ik diegenen die de Bijbel als het onfeilbare woord van God zien en de tekst letterlijk interpreteren. Ik ben bekend met de doctrine van passieve gehoorzaamheid van de christelijke denker Augustinus, maar dit gaat wel heel ver. De doctrine van passieve gehoorzaamheid stelt dat politieke autoriteit een straf van God is op de zonde, en dat ongehoorzaamheid enkel is toegestaan als wetten rechtstreeks tegen het christendom ingaan. Maar Joden, nota bene het volk van God, die vervolgd worden, mogen toch wel in bescherming worden genomen tegen een volkerenmoord?

Ik besloot de schriften erop na te slaan. Romeinen 13 vers 1 zegt het volgende: “Alle ziel zij den machten, over haar gesteld, onderworpen; want er is geen macht dan van God, en de machten, die er zijn, die zijn van God geordineerd.” Deze tekst laat weinig ruimte over voor interpretatie. Er is geen macht dan van God, dus ook Adolf Hitler was zo bezien een instrument in Gods hand. In Romeinen 13 vers 2 wordt gedreigd met straf voor diegenen die tegen de macht ingaan: “Alzo dat die zich tegen de macht stelt, de ordinantie van God wederstaat; en die ze wederstaan, zullen over zichzelven een oordeel halen.”  ‘Ware’ christenen dienen de overheid die over hen gesteld is dus altijd te gehoorzamen, zelfs als die overheid gruwelijkheden begaat.

Het moge duidelijk zijn dat slechts een kleine minderheid van de christenen bovengenoemde teksten zo letterlijk neemt en ze op deze wijze interpreteert. Veel christenen hebben wel onderdak aan Joden gegeven en ze zo uit handen van de Nazi’s gered. Deze christenen lieten hun gezonde verstand en gevoel zwaarder wegen dan religieuze dogma’s. Maar dit voorbeeld toont wel aan dat een dogmatische opvatting van religie juist het tegenovergestelde is van moraal. Dit verwoordt Multatuli heel treffend in Het gebed van den onwetende:

Ik zie niet in waartoe een God ons dient, in ’t scheiden
Van ’t booze en ’t goede. Integendeel! Wie ’t goede doet
Opdat een God hem loonen zou, maakt juist daardoor
Het goede tot iets kwaads, tot handel. En wie boosheid vliedt,
Uit vrees voor de ongenade van dien God is… laf!

De essentie van moraal is dat we die dingen doen waarvan we denken dat ze goed zijn. Niet omdat we daarvoor een beloning krijgen of straf ontlopen, maar slechts omdat we het goede willen doen. We hebben geen religie nodig om moreel te handelen. Of misschien toch wel..

“When I do good, I feel good. When I do bad, I feel bad. That’s my religion.” ~ Abraham Lincoln

Jaap van Ark

Prediker 1: een fascinerend stukje proza, ook voor niet-christenen

Geplaatst: februari 6, 2014 in Filosofie
2

1 De woorden van den prediker, den zoon van David, den koning te Jeruzalem.
2 IJdelheid der ijdelheden, zegt de prediker; ijdelheid der ijdelheden, het is al ijdelheid.
3 Wat voordeel heeft de mens van al zijn arbeid, dien hij arbeidt onder de zon?
4 Het ene geslacht gaat, en het andere geslacht komt; maar de aarde staat in der eeuwigheid.
5 Ook rijst de zon op, en de zon gaat onder, en zij hijgt naar haar plaats, waar zij oprees.
6 Zij gaat naar het zuiden, en zij gaat om naar het noorden; de wind gaat steeds omgaande, en de wind keert weder tot zijn omgangen.
7 Al de beken gaan in de zee, nochtans wordt de zee niet vol; naar de plaats, waar de beken heengaan, derwaarts gaande keren zij weder.
8 Al deze dingen worden zo moede, dat het niemand zou kunnen uitspreken; het oog wordt niet verzadigd met zien; en het oor wordt niet vervuld van horen.
9 Hetgeen er geweest is, hetzelve zal er zijn, en hetgeen er gedaan is, hetzelve zal er gedaan worden; zodat er niets nieuws is onder de zon.
10 Is er enig ding, waarvan men zou kunnen zeggen: Ziet dat, het is nieuw? Het is alreeds geweest in de eeuwen, die voor ons geweest zijn.
11 Er is geen gedachtenis van de voorgaande dingen; en van de navolgende dingen, die zijn zullen, van dezelve zal ook geen gedachtenis zijn bij degenen, die namaals wezen zullen.
12 Ik, prediker, was koning over Israël te Jeruzalem.
13 En ik begaf mijn hart om met wijsheid te onderzoeken, en na te speuren al wat er geschiedt onder den hemel. Deze moeilijke bezigheid heeft God den kinderen der mensen gegeven, om zich daarin te bekommeren.
14 Ik zag al de werken aan, die onder de zon geschieden; en ziet, het was al ijdelheid en kwelling des geestes.
15 Het kromme kan niet recht gemaakt worden; en hetgeen ontbreekt, kan niet geteld worden.
16 Ik sprak met mijn hart, zeggende: Zie, ik heb wijsheid vergroot en vermeerderd, boven allen, die voor mij te Jeruzalem geweest zijn; en mijn hart heeft veel wijsheid en wetenschap gezien.
17 En ik begaf mijn hart om wijsheid en wetenschap te weten, onzinnigheden en dwaasheid; ik ben gewaar geworden, dat ook dit een kwelling des geestes is.
18 Want in veel wijsheid is veel verdriet; en die wetenschap vermeerdert, vermeerdert smart.

Een gematigde gelovige is hypocriet

Geplaatst: juni 14, 2013 in Filosofie
Tags:, , , , , ,
0

“Het klopt dat ik geloof dat er binnen de islam geen plaats is voor andere religies, omdat de islam de enige ware religie is. Elke moslim hoort een fundamentalist te zijn, letterlijk stevig gegrondvest op de fundamenten van zijn religie. Doe je dat niet, dan geloof je niet echt en ben je een hypocriet.”

Deze quote uit de krant voor goed volk is van Maiwand al-Afghani, de man die veel stof deed opwaaien door zijn ‘extremistische’ optreden bij Knevel en Van den Brink. In dezelfde krant zegt Hasan Küçük, gemeenteraadslid in Den Haag: “Er zijn geen orthodoxe, liberale of gematigde moslims. Je kunt ook niet ‘een beetje’ in Allah geloven”. Hiermee wordt een grote denkfout over religie aan de kaak gesteld. Een ‘ware gelovige’ is namelijk per definitie een fundamentalist, een extremist of hoe je het beestje ook wil noemen.
Een ‘ware christen’ zou precies hetzelfde zeggen. Homofilie is een grote zonde en iedereen die niet in onze God gelooft zal voor eeuwig branden. Het christendom is de enige ware godsdienst en iedereen die anders denkt zit fout. Waarom? Omdat het in de Bijbel staat, en de Bijbel is onfeilbaar.

Religies als de islam en het christendom zijn per definitie extremistisch. Het probleem is niet hun aanhangers, maar de religie zelf. In zowel de Koran als de Bijbel staan dingen die niet te rijmen zijn met onze westerse opvattingen over vrijheid en mensenrechten. Beide religies hebben als hoofddoel het verspreiden van hun geloof op aarde. Zoveel mogelijk zondaren bekeren tot het ‘ware geloof’. De manier waarop doet er niet toe, indoctrinatie en geweld worden niet geschuwd.
Als je oprecht in iets gelooft is het volkomen begrijpelijk dat je dit met andere mensen wil delen. Net zoals ik mijn opvattingen graag met anderen deel, maar om indoctrinatie en geweld te gebruiken gaat me ietwat ver. Tegenwoordig nemen veel ‘gelovigen’ hun heilige boeken niet meer zo serieus. Ze proberen hun geloof wat op te leuken en de scherpe kantjes eraf te halen. Het lijkt er sterk op dat zelfs religie aan evolutie onderhevig is.

Toch heb ik meer respect voor ‘orthodoxen’ die zich strikt aan hun heilige boek houden, dan voor ‘gematigden’ die alles in een politiek correct vaatje proberen te gieten. ‘Orthodoxe gelovigen’ zijn extreem kortzichtig, maar ze zijn in ieder geval principieel. ‘Gematigde gelovigen’ zijn daarentegen vooral hypocriet.

Jaap van Ark