Jaap van Ark – SCIENTIA POTENTIA EST

Overal in het bedrijfsleven worden de salarissen gematigd. We zitten in economisch zware tijden en daar horen buitensporige salarissen niet bij, is de redenering. Zo niet in het voetbal. In 2010 steeg het gemiddelde jaarsalaris van een voetballer uit de Nederlandse Eredivisie met vierduizend  euro.

Het gemiddelde salaris van een voetballer die actief is in de Nederlandse Eredivisie bedraagt 355 duizend euro. Dat is bijna twee keer de Balkenendenorm.[1] De achttien Eredivisieclubs gaven in 2010 288 miljoen euro uit aan spelerssalarissen. Dit is hoogst opmerkelijk te noemen omdat ook in de voetbalwereld de crisis keihard heeft toegeslagen. Volgens de KNVB zijn alleen FC Twente en VVV Venlo financieel gezond. Zeven Eredivisieclubs, waaronder Feyenoord en Roda JC, staan zelfs onder verscherpt toezicht. Dat houdt in dat er flink gesaneerd moet worden, anders verliezen de clubs hun proflicentie.[2]

Tot dusver zijn er nog geen Eredivisieclubs failliet gegaan maar in de eerste divisie legden al twee clubs het loodje. Na HFC Haarlem in 2010, heeft ook RBC Roosendaal recentelijk het faillissement aangevraagd. De club klopte tevergeefs aan bij de gemeente voor financiële steun.[3] PSV lijkt meer geluk te hebben. De gemeente Eindhoven is van plan de grond om het Philips stadion te kopen voor 48,4 miljoen euro. Het plan moet nog goedgekeurd worden door de gemeenteraad en de Europese Unie maar er is nu al veel tegenstand.[4] Moet de gemeenschap opdraaien voor het wanbeleid van een club, terwijl deze club doorgaat met het betalen van buitensporige salarissen? Een andere vraag die opkomt is, waarom de ene club wel gesteund wordt door de gemeente en de andere niet. Van financiële fair play lijkt op deze wijze geen sprake.

Door het stijgen van het gemiddelde salaris wordt het voor Nederlandse clubs steeds lastiger om spelers van buiten de Europese unie aan te trekken. Om het aantal middelmatige voetballers uit exotische landen in onze competitie in te perken is er een regel bedacht. Een speler van buiten de Europese Unie moet minimaal 150 procent van het gemiddelde salaris verdienen. Dat betekent dat deze spelers op dit moment recht hebben op een salaris  van minimaal 533 duizend euro. Aangezien deze regels in elk land anders zijn kan dezelfde speler in een ander land voor minder dan de helft gaan voetballen.

Toch lijken de clubs zich weinig aan te trekken van de financiële moeilijkheden. Landskampioen Ajax keerde dit jaar een kampioenspremie van 300 duizend euro per speler uit. Voor grootverdieners Maarten Stekelenburg en Miralem Sulejmani betekent dit dat ze uitkomen op een jaarsalaris van ruim 2 miljoen euro. De salarishuishouding is bij de Amsterdammers al jaren een groot probleem. In 2010 keerde Ajax een kleine 50 miljoen euro uit aan salarissen, terwijl de club 70 miljoen euro omzet draaide. Volgens de internationale norm mogen de salarisuitgaven 60 procent van de omzet bedragen.[5]

Deze norm is voor clubs uit de grote Europese competities veel makkelijker te halen omdat zij een veel grotere omzet hebben. Vooral op het gebied van tv-gelden blijft de Eredivisie mijlen achter. De Nederlandse clubs haalden in 2010 54 miljoen euro uit mediagerelateerde inkomsten. Voor de clubs uit de Engelse Premier League liep dit bedrag op tot bijna 1,2 miljard euro.[6] Het lijkt er dus op dat de Nederlandse clubs steeds meer achterop raken.
Toch zijn de Eredivisieclubs in vergelijking met veel Europese topclubs redelijk gezond te noemen. FC Barcelona, Real Madrid en Manchester United hebben schulden die in de honderden miljoenen lopen. Aangezien de UEFA in de toekomst clubs, die hun financiën niet op orde hebben, wil uitsluiten van Europees voetbal, lijkt er weer enig evenwicht te komen. Maar dan zullen de Nederlandse clubs wel verantwoordelijker met hun financiële huishouding om moeten gaan.